Hygeia Public Health 2017, 52(3): 304-309pl

Efekty rehabilitacji u osób w wieku 40-60 lat z zespołem bólowym kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego i towarzyszącymi zaburzeniami depresyjnymi - badanie wstępne

Marta Wolanin ^1/, Aneta Rybczyńska ^2/, Rafał Sapuła ^3/, Adam Topolski ^1/, Antoni Wolanin ^4/

1/ Zamojska Klinika Rehabilitacji, Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu
2/ Katedra Fizjoterapii, Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu
3/ Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie
4/ Oddział Kardiochirurgii, Samodzielny Publiczny Szpital Wojewódzki im. Papieża Jana Pawła II w Zamościu

Streszczenie
Wprowadzenie. Między zaburzeniami depresyjnymi, a przewlekłymi dolegliwościami bólowymi istnieje silny związek. Nasilenie bólu powoduje pogorszenie stanu psychicznego pacjenta (nasilenie objawów depresyjnych oraz lękowych) i odwrotnie - im gorszy stan psychiczny, tym dolegliwości bólowe odczuwane są mocniej.
Cel. Określenie wpływu zaburzeń depresyjnych na efekty rehabilitacji w zespołach bólowych kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego (L-S).
Materiały i metody. Przebadano 62 osoby w wieku 40-60 lat z zespołem bólowym kręgosłupa L-S. Grupę badaną stanowiło 31 osób (średnia wieku 50,74±6,42 lat) z towarzyszącymi zaburzeniami depresyjnymi. W badaniach wykorzystano: kwestionariusz Niepełnosprawności Roland-Morris (RMDQ), kwestionariusz Niepełnosprawności Oswestry (ODI), wizualno-analogową skalę bólu (VAS).
Wyniki. Zastosowana rehabilitacja wpłynęła istotnie na poprawę w zakresie funkcjonowania badanych podczas wykonywania poszczególnych czynności, w grupie badanej jak i kontrolnej. Przebyta rehabilitacja również istotnie wpłynęła na zmniejszenie odczuwania dolegliwości bólowych mierzonych skalą VAS, w grupie badanej i kontrolnej. Współistnienie zaburzeń depresyjnych nie spowodowało takiej poprawy w funkcjonowaniu chorych, jaką odnotowano w grupie kontrolnej. W grupie badanej - zarówno przed rehabilitacją, jak i po rehabilitacji były osoby, które należało zakwalifikować jako pacjenta okaleczonego lub z dużym stopniem niepełnosprawności (wg ODI) lub z wysokim czy średnim stopniem niepełnosprawności (wg RMDQ).
Wnioski. Zastosowana rehabilitacja u osób w wieku 40-60 lat z rozpoznanym zespołem bólowym kręgosłupa L-S była skuteczna zarówno w grupie osób z zaburzeniami depresyjnymi, jak i bez zaburzeń depresyjnych, jednakże istniejące zaburzenia depresyjne prawdopodobnie były czynnikiem zmniejszającym efekt rehabilitacji.

Słowa kluczowe:  zespół bólowy kręgosłupa L-S, zaburzenia depresyjne, rehabilitacja, stopień niepełnosprawności